Turizm gelirleri ve turist sayıları açısından dünya sıralamasında ilk sıralarda yer alan destinasyonları incelemeye devam ediyorum. İkinci durağım İtalya!

Makalelerimde çokça değindiğim üzere insanların söylediklerinden ziyade rakamlara inanırım.

İngiliz Filozof rahmetli #ThomasHobbes e kulak verelim.

“Koyunlar ömrünü kurttan korkarak geçirir. Halbuki sonunda onu yiyen çobandır”

Rakamlardan korkmayalım. Sürdürülebilir turizm için rakiplerimizi iyi irdemeli ve destinasyon imajımızı doğru yansıtmalıyız. İhtimalleri göz ardı ederek günü kurtarabiliriz ama derdimizin “bugün“ olduğunu kim söyledi ki?

Gerçekleri gördüğümüz kadar gelişiriz. Burada en az gelişmek kadar önemli bir diğer soru; gelişmeyi ne kadar istiyoruz?

Bu makalede cevap aradığım sorulardan bazıları aşağıdaki gibi;

1-İtalya turizmine dair istatistikler neler?

2-İtalya`nın turizm politikalarında öne çıkan başlıklar neler? İtalya sürdürülebilir turizm için neler yapıyor?

3-Avrupa güvensiz şehir endeksi listesinde İtalya`dan kaç şehir yer alıyor?

4-İç pazar gelirlerini baz aldığımızda İtalya hangi sırada yer alıyor?

5-Destinasyon imajı açısından İtalya turizminin güçlü yanları neler?

6-1863 ve 1919 yılları İtalya turizmi için ne ifade ediyor?

7-Unesco Dunya Mirasi listesinde yer alan değerlerin kim ne kadar farkında?

*Kullandığım verilerin kaynak linklerini makalenin en alt kısmında paylaştım.

Bir önceki “Fransa & Türkiye Turizm Verilerine Genel Bir Bakış“ makalemde Türkiye ile ilgili detaylı veriler aktarmıştım dolayısıyla daha fazla bilgi arzu edenlerin bilgisine paylaşmış olayım.

İtalya turizm istatistikleri ile başlamak istiyorum.

UNWTO 2022 rakamlarına baktığımızda İtalya`yı ziyaret eden turist sayısı Türkiye ile neredeyse aynı.

Sezon dağılımına baktığımızda karşımızda tipik bir Akdeniz ülkesi var.

Türkiye için daha karma bir ziyaretçi dağılımı varken İtalya için Avrupalı ziyaretçi oranı çok daha yüksek.

2021 yılı baz alındığında İtalya yaklaşık 60 milyon nüfusa sahip bir ülke. OECD 2022 Tourism Policy raporunda 2019 yılı istatistiklerine göre Italya`da turizm sektöründe çalışan yaklaşık 2.1 milyon kişi var bu kişiler toplam istihdamın yaklaşık %9`ünü oluşturdu. Turizm emekçileri yaklaşık 218.000 işletme için katkı sağladı.

ÖNEMLİ; 2019 yılında turizm için yapılan harcamaların %56.4`u İç Turizmden gelmiş.! Rakamlar İç Turizmin İtalya turizmini domine ettiğini gösteriyor.

Aynı rapora göre 2021 yılında bütün konsantrasyonu sadece turizm olan Turizm Bakanlığı kuruldu.

Bu bakanlığın odaklandıkları arasında; ulusal stratejik koordinasyon, kalkınma planlarının uygulanması, turizme yönelik mekanizmaların planlanmasi ve inovatif adımlarda etkin rol oynamak gibi kritik misyonlar var. Bakanlığın hiyerarşik yapısını gösteren tabloyu aşağıda paylaştım.

Turizm Bakanlığı 1919 yılından beri faaliyet gösteren, tüm dünyada 26 ofisi bulunan Italyan Ulusal Turizm Kurulunu (ENIT) destekler ve denetler. 1863 yılından beri dağcılık motivasyonu ile faaliyet gösteren Club Alpino Italiano`da bakanlığın desteklediği ve denetlediği birimler arasında.

İtalya`daki her bölgenin 3 yıllık yaşama ve yürütme yetkileri bulunmaktadır. Merkezi yönetim ile yerel kurumlar arasında köprü vazifesi gören kamu kurumu Birleşik Konferans Bölge düzeyinde planlamalar, stratejiler ve yol haritaları belirler. Bu toplantılarda çeşitli kararlar alınır ve uygulanır. İlgimi çeken maddelerden bazılarını aşağıda paylaştım.

1-Tur operatörlerinin ve konaklama tesislerinin standartlaştırılması

2-Bölge imajının ulusal ve uluslararası düzeyde desteklenmesi

3-Bölgesel çıkarları ilgilendiren projelerin teşvik edilmesi

2022 İtalyan Bütçe Kanununda alınan kararlara göre 2022-2023 turizm bütçesi 120 milyon € ve 2024 yılında ise 40 milyon €.

Türkiye`nin 2024 yılı Kültür ve Turizm Bakanlığı toplam bütçesi yaklaşık 1.2 milyon € olarak kabul edildi.

Konu bütçe olunca her iki ülke için ihracat paylarına bakmakta fayda var. Türkiye için turizm çok önemli bir gelir kalemi!

Raporda ayrıca 2023-2027 yıllarını kapsayan stratejik planlamaya dair belirlenen yol haritasında ilgimi çeken maddelerden bazılarını aşağıda paylaştım.

1-Paylaşımlı ve izlenebilir bir çalışma modeli hedeflenmeli.

2-Sürdürülebilir ve entegre bir turizm sistemi gerekli.

3-Sürdürülebilir bir ulaşım modeli ve doğaya saygılı politikalar üretilmeli.

4-Güvenli, erişilebilir ve kalite açısından herkes için turizmin teşvik edilmesi gerekli.

5-Sunulan her turizm ürününde kalite aranmalı.

6-Turizme yönelik kurs ve eğitimlerin incelenmesi gerekli. Teknik lise ve üniversite başta olmak üzere eğitim alternatifleri çoğaltılmalı.

World Travel & Tourism Council Travel & Tourism Economic Impact 2022 raporuna göre yerli turist harcama oranlarında Türkiye ilk 20`de yer bulamazken İtalya 4.sırada.

OECD Tourism Trends and Policies 2020 raporunda Turizmin sürdürülebilirliği için değer artışı şeklinde bir planlama yayınlanmış. Aşağıdaki tabloda yer alan ve öne çıkan birkaç başlığı ayrıca belirtmek istedim;

1-Yerel ürün ve markaların “marka konumlandırması” temasında değerlendirilmesi

2-Ulaşımın artırılması

3-Etkinlikler vasıtasıyla ekonomik bir değer oluşturmak

4-Yerel topluluklara saygı ve sosyal sorumluluk bilincinin oluşturulması

İtalya’da Borghi köyleri olarak adlandırılan, nüfusu 5.000’den az olan 5.568 belediye bulunmaktadır. Bu yerler 1,4 milyon yatak alanına sahip 51.000 konaklama işletmesi sunmakta ve 90 milyon gece konaklayan 21 milyondan fazla ziyaretçiyi çekmektedir. Üstelik İtalya’daki 55 UNESCO alanının %64’ü bu bölgelerde temsil ediliyor ve kültür turizminin mevsimselliği, talebin yoğun olduğu zamanlarla örtüşmediği için daha çok sezon dışı talebe teşvik ediyor.

Bir şeyleri eksik yapıyoruz bu sebeple İtalya Türkiye`den bazı konularda önde en azından aşağıdaki tablo öyle diyor!

Dünya Turizm Örgütünün sitesinde de farklı bir tablo buldum. O tabloda benzer şeyler söylüyor!

Daha yakından bakmak isteyenler için 2 tablo daha var.

İtalya`nin dünya turizm gelir sıralamasına göre kişi başına elde ettiği gelir aşağıdaki gibi (2022)

Türkiye`nin dünya turizm gelir sıralamasına göre kişi başına elde ettiği gelir ise aşağıdaki gibi (2022)

Adnan Menderes Üniversitesi ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi kadrolarında görev yapan değerli akademisyenler tarafından yayınlanan “Destinasyonların Turizm Gelirlerindeki Farklılıkları Etkileyen Faktörler: Kavramsal Bir Yaklaşım“ isimli çalışmada faktörler incelenmiş ve Niceliksel / Niteliksel olarak ikiye ayrılmış. Aşağıda bazı faktörlere yer verdim.

A-Niceliksel Faktörler

1-Kişi başına düşen harcama

2-Kişi başına düşen gelir

3-Tatil bütçesi

4-Kayıtdışılık

5-İşgücü ücretleri / maliyetleri

6-Ülkeye gelen turist sayısı

B-Niteliksel Faktörler

1-Turistik ürün çeşitliliği

2-Hizmet kalitesi ve müşteri memnuniyeti

3-Rekabet ve verimlilik

4-Ulaşım ağı ve kalitesi

5-Alışveriş Olanakları ve Faaliyetler

6-Milliyet (Hem harcama ve hem de tatil süresi açısından)

Niceliksel rakamlar nitelikli sonuçlara dönüştüğü sürece anlam kazanır diye düşünüyorum. Aksi takdirde hep bugüne yoğunlaşmış oluruz. Nitelikli sonuçlar için verimlilik ve süreklilik esas olmalı.

BoldData şirketinin 2019 yılı raporuna göre İtalya`daki konaklama işletmesi sayısı yaklaşık 32.803. Dikkatli okuyucularında farkettiği üzere yukarıda belirttiğim OECD 2020 raporuna göre tesis sayılarında farklılıklar var. Ancak dikkatinizi çekmek istediğim konu “yıldız kategorine bağlı sayılar”. İtalya yıldız kategorisi olarak düşük ancak nitelikli işletmelere yönelmiş görünüyor.


T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı
rakamlarına göre Türkiye`deki güncel otel sayısı 20.990. Marmara University ve bingöl üniversitesi kadrolarında görev yapan değerli akademisyenlerin “Türkiye`de Turistik Konaklama Türlerine ve Dağılışına Coğrafi Bir Bakış” çalışmalarındaki tabloya göre Türkiye`deki 5 yıldızlı otel sayısı gelir olarak bizden daha çok kazanan İtalya`daki 5 yıldızlı otel sayısından daha fazla!

Biraz ilginç tablolarla devam etmek istiyorum. Worldpopulationreview.com sitesinde en güvenli Avrupa ülkelerine baktığımda İtalya`yı göremedim.

Numbeo.com sitesinde ise “Europe: Current Crime Index by City” şeklinde bir liste gördüm ve ilk 50 şehir arasında bilin bakalım hangi ülkeye ait şehirleri buldum?

Yukarıdaki listeye rağmen İtalya`nın en popüler şehirlerini aradığınızda Worlddata.info sitesinde karşınıza tanıdık şehirler çıkıyor.

Makalenin sonuna yaklaşırken Unesco Dünya Mirası listesindeki değerlere bakmak istiyorum.

İtalya Unesco istatistikleri aşağıdaki gibi.

Türkiye Unesco Istatistikleri ise aşağıdaki gibi.

Unesco listesini paylaştım çünkü dikkatinizi çekmek istediğim bir konu var. OECD 2020 raporuna dair yukarıda alıntıladığım pasaja göre İtalya`daki Unesco listesinde yer alan değerlerin %60`dan fazlasının yer aldığı kırsal alanlardaki işletme sayısı 51.000 iken ziyaretçi sayısı 21 milyondan fazlaymış. Peki Unesco listesinde yer alan Türkiye`deki değerlerin yer aldığı bölgelerde sizce benzer sayıda işletme ya da ziyaretçi sayısı var mıdır?

Visititaly.eu sitesine göre İtalya turizmini ön plana çıkaran iyi karşılama özelliğini oluşturan etkenler aşağıdaki gibi sıralanmış;

1-Gülümseyen yüzler

2-Kaliteli mutfaklara sahip resturantlar

3-Transfer ve araç kiralama hizmetleri

4-Turist danışma merkezleri

5-Kendinizi evinizde hissettiren konaklama ünitesi çeşitleri

Turizmciler olarak ilk bakışta mevcut özelliklerin kendi ülkemiz turizminde de geçerli olduğunu düşünebiliriz ancak bunların gelir açısından rakamlara dönüşüp dönüşmediğini sormamız gerekiyor.

İtalya turizmiyle ilgili beni etkileyen noktalara değinmek istiyorum.

1-İtalya için destinasyon imajının ne kadar önemli olduğunu gösteren doğru bir örnek diyebiliriz.

2-Kırsal turizmi ve tarihi dokuyu turizm ile özdeşleştirip turizmi 12 aya yaymak gibi bir vizyona sahipler.

3-Destinasyon imajının gücünü kullanıp yüksek gelir elde etmeyi başarıyorlar

4-Nicelik yerine nitelik odaklılar

5-Yerli turistin gücüne inanıyorlar

6-Turizmi çeşitlendirme noktasında vizyoner bakış açıları var

Giriş kısmında belirttiğim aşağıdaki kısmı tekrar paylaştım:

Rakamlardan korkmayalım. Sürdürülebilir turizm için rakiplerimizi iyi irdelemeli ve destinasyon imajımızı doğru yansıtmalıyız. İhtimalleri göz ardı ederek günü kurtarabiliriz ama derdimizin “bugün“ olduğunu kim söyledi ki? Gerçekleri gördüğümüz kadar gelişiriz. Burada en az gelişmek kadar önemli bir diğer soru; gelişmeyi ne kadar istiyoruz?

Makaleyi Amerikalı yazar rahmetli Arthur Miller`a ait aforizmalarla bitirmek istiyorum. Öğrenmenin yaşı yok derler ama ne kadar erken o kadar iyi!

 “Önceden öğrenenler, indirimli fiyatından öğrenirler.

 Otoriteden öğrenenler, özgürlük bedeliyle öğrenirler.

 Deneyerek öğrenenler, etiket fiyatından öğrenirler.

 Yaşamdan öğrenenler, gecikme zammı ile öğrenirler.

 Yaşamdan da öğrenemeyenler, boşa gitmiş yaşamlarıyla öğrenirler.”

Güzel bir hafta diliyorum.

Yakup Demir, 18 Aralık 2023

https://worldpopulationreview.com/country-rankings/safest-countries-in-europe

https://www.unwto.org/tourism-data/global-and-regional-tourism-performance

https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1746102

https://yigm.ktb.gov.tr/TR-201136/turizm-yatirim-ve-isletme-bakanlik-belgeli-tesis-istatistikleri.html

https://www.worlddata.info/europe/italy/tourism.php

https://www.visititaly.eu/art-and-culture/the-5-secrets-of-italian-hospitality-added-value-to-your-holiday

https://basin.ktb.gov.tr/TR-357287/2024-yili-butcesi-tbmm-plan-ve-butce-komisyonunda-kabul-edildi.html

https://www.oecd-ilibrary.org/sites/3d4192c2-en/index.html?itemId=/content/component/3d4192c2-en

https://www.unesco.org.tr/Pages/125/122/UNESCO-D%C3%BCnya-Miras%C4%B1-Listesi#:~:text=miras%20yer%20almaktad%C4%B1r.-,Bunlardan%20933’%C3%BC%20k%C3%BClt%C3%BCrel%2C%20227’si%20do%C4%9Fal%20ve%2039,%C3%BCzere%2021%20miras%20alan%C4%B1%20bulunmaktad%C4%B1r.

https://whc.unesco.org/en/statesparties/it

https://whc.unesco.org/en/statesparties/tr

Yorum bırakın

Trend